استفاده از علوفه کلزا در تغذیه دام و طیور
4 آذر 1403, 01:55
استفاده از گیاه کلزا برای تولید علوفه
ارقام اولیه کلزا به علت داشتن اسید اوراسیک در روغن و گلوکزینولیت‌های سمی در کنجاله کمتر مورد استفاده قرار می‌گرفت. اما هم اکنون ارقام یک صفر دو صفر که در ارقام سه صفر اسید اوراسیک کمتر از دو درصد و گلوکزینولیت‌های سمی کنجاله به ۱۸ تا ۳۰ میکرومول در هر گرم کنجاله رسیده است، برای تهیه علوفه دام مناسب می‌باشند. استان گلستان با سطح زیر کشت حدود ۳۵ هزار هکتار، یکی از قطب‌های تولید محصول کلزا در کل دانه‌های روغنی کشور می‌باشد و با کاهش سطح زیرکشت پنبه، امید است با تولید علوفه کلزا به صورت علوفه کنجاله سبز یا سیلویی تا حدودی مشکالت دامداران برطرف شود.
علاوه بر این در مصرف علوفه کلزا باید احتیاط‌هایی صورت گیرد که از آن جمله زمان مناسب برداشت علوفه می‌باشد که باید در اوایل غلاف‌بندی گیاه قطع و به مصرف دام برسد؛ زیرا بعد از تشکیل غلاف (محل اصلی سنتز گلوکزینولیت‌ها) درصد مواد سمی علوفه بالا می‌رود. همچنین بعد از خشک شدن علوفه و در موقع جمع‌آوری ساقه‌های خشک، باید از خشک بودن علوفه اطمینان حاصل نمود، زیرا چنانچه علوفه مرطوب برداشت شود، قارچ‌ها در علوفه رشد کرده و باعث کپک زدگی می‌شود.
علوفه کُلزا در رژیم غذایی دام‌ها منبع پروتئینی خوبی است که دامداران برای جلوگیری از تاثیرات سوء «گلوکزینولیت‌ها» مجازند که تنها ۵۰ تا ۶۰ در جیره غذایی دام‌ها از آن استفاده کنند. زیرا بیشتر از آن برای دام‌ها مشکلاتی ایجاد می‌نمایند. به طور کلی باید پذیرفت که تغذیه انحصاری نشخوارکنندگان از علوفه سبز و تازه کلزا به خاطر بالا بودن مقدار پروتئین خام و کم بودن فیبر صحیح نیست.
علوفه کلزا برای تغذیه دام و طیور
کلزا و خردل قهوه‌ای یا زرد آسیایی می‌توانند در برنامه تغذیه دام‌ها وارد شوند؛ اما در زمینه مصرف آنها باید احتیاط‌هایی صورت گیرد این گیاهان می‌توانند غذای خوش طعمی برای دام‌ها مخصوصاً گاوها باشند و بهتر است چند روز به مقدار کم به دام خورانده شود تا با طعم و مزه‌ی آن سازگار شوند. میانگین پروتئین خام بر پایه ماده خشک آن ۱۰ تا ۱۲ درصد است که تا ۱۶ درصد می‌تواند افزایش یابد. میانگین کل مواد معدنی قابل هضم، ۵۰ تا ۵۵ درصد یا بالاتر است. جهت تعیین ارزش‌های واقعی مواد معدنی در علوفه، تجزیه علوفه توصیه می‌شود.
برای بدست آوردن حداکثر ماده خشک و همچنین حفظ پروتئین خوب با سطح انرژی بالاتر، بهتر است گیاهان در مرحله ابتدای غلاف‌بندی درست قبل از آنکه گل‌ها ریزش کنند، از محل ریزش برگ‌ها بریده شوند. اکثر تولیدکنندگان علوفه کلزا اظهار می‌دارند که بسته‌بندی (عدل‌بندی) این گیاهان در رطوبت مناسب مشکل است و پیشنهاد می‌کنند که عدل‌هایی ساخته شود که مشکلات ضایعات علوفه را کاهش دهد و همچنین خردکردن علوفه خشک، تضمین مناسبی برای خشک شدن یکنواخت است.
کلزا و خردل همچنین می‌توانند به عنوان علوفه قصیلی (سیلویی) مطرح شوند. در این گیاهان میزان رطوبت در زمان برداشت بالا است (۸۰-۷۵ درصد) پلاسیده شدن علوفه سبز در زیر ۶۵ درصد رطوبت مشکل است و اگر رطوبت در هنگام سیلو کردن بالای ۷۰ درصد باشد، مشکلاتی در علوفه سیلو شده بوجود می‌آید. خُرد کردن فرآیند (خشک شدن) علوفه را تسریع خواهد نمود. بعضی از تولیدکنندگان علوفه سیلویی نتایج خوبی بدست آوردند.
زمانی که سیلو علوفه کلزا یا خردل با لایه‌های متناوب از کلزا و غلات که به صورت قصیلی (تر) برداشت شدند، پر شده بود و در هنگام تغذیه دام‌ها لایه‌ها با یکدیگر مخلوط شدند. همچنین تجمع باکتری‌های تلقیح کننده در علوفه سیلو شده ممکن است برای گیاهانی که کربوهیدرات محلول کمی دارند، مفید باشد. بعضی از تولیدکنندگان علوفه معتقدند که دام‌ها فقط از یک نوع علوفه کلزا تغذیه شوند و اگر علوفه خشک باشد بهتر است.علوفه خشک کلزا برای تغذیه دام
حداکثر تولید ماده خشک در علوفه خشک شده زمانی بدست می‌آید که کلزا در ابتدای مرحله غلاف‌بندی بریده شود (زیرا بعد از تشکیل غلاف، میزان گلوکزینولیت‌ها در علوفه بالا می‌رود چون غلاف‌ها محل اصلی سنتز گلوکزینولیت‌ها هستند). جهت برداشت کلزا در مرحله‌ی ابتدای غلاف‌بندی آب و هوا باید چند روز مساعد باشد زیرا خشک شدن علوفه کلزا وقت زیادی می‌گیرد. در موقع جمع‌آوری ساقه‌های خشک شده، باید از خشک بودن علوفه اطمینان حاصل نمائید زیرا در اثر مرطوب بودن، قارچ‌ها در علوفه رشد کرده و باعث کپک‌زدگی علوفه می‌شوند و اگر خشک شدن علوفه مناسب نبود باید در مزرعه چند روز دیگر باقیمانده تا در اثر هوادهی کاملا خشک شود.
متاسفانه برگ‌های خشک شده کانول مستعد (خرد شدن) می‌باشند. به طور ایده‌آل اگر علوفه خشک شده بعد از شبنم عدل‌بندی (بسته‌بندی) شود از ریزش و خرد شدن برگ‌ها تا حدودی جلوگیری می‌شود. همچنین هوپ در سال ۲۰۰۱ اظهار می‌دارد که کلزا منبع پروتئینی خوبی در رژیم‌های تغذیه حیوانات می‌باشد. در نمونه‌های (علوفه خشک کلزا) که از شمال داکوتا برداشت شده بود حاوی ۱۶ درصد رطوبت و تی.دی.اِن آن ۹۲/۱۰۶ بر اساس ماده خشک بود. همچنین اگر علوفه کلزا سیلو شود از نظر ارزش غذایی رقیبی برای (علوفه خشک یونجه) می‌باشد..
جهت سفارش و یا مشاوره خرید با شماره 42930-013 تماس حاصل فرمائید
10 بازدید
مطالب مشابه سایت
