سبوس برنج خوراک دام/قیمت سبوس برنج دامی

سبوس برنج
سبوس برنج محصول فرعی است که از صیقل دهی دانه برنج (Oryza Satival) ضمن تولید برنج سفید به دست می آید. این محصول همچنین عمدتاً شامل دانه های ریز و یا شکسته برنج است، محصول متغیر است که از منابع مختلف به دست می آید، متغیر بودن آن به دلیل روش های عمل آوری مختلف و پوسته موجود در آن است، میزان پوسته موجود در آن باید حداقل باشد. میزان انرژی این فرآورده کم با میزان روغن 2 % و سطح پروتئین 15 % است. سبوس برنج تولید شده به روش مکانیکی حای انرژی بیشتری بوده که به علت میزان چربی بالای آن (حدود10 % ) است. رنج استفاده از آن در خوراک دام 7- 5% است و به علت دارا بودن سیلیس زیاد اگر بیشتر از این رنج از آن استفاده شود موجب زخم شدن دهان دام می گردد و مصرف خوراک پایین و در نتیجه به دام و تولید آن ضربه می زند. دانه هاي خرمن کوب شده برنج، شلتوک برنج نام دارد. در صورتيکه شلتوک برنج در تغذيه دام استفاده گردد مي تواند به عنوان يک غذاي متراکم با ارزش در پرواربندي گاو نر و بره هاي پرواري استفاده شود. در اين صورت بعد از آسياب کردن شلتوک ارزش غذاي آن براي گاو نر معادل 84%-80% ذرت آسياب شده و براي بره هاي پرواري معادل 76%-55% ذرت آسياب شده خواهد بود. شلتوک آسياب شده مي تواند جايگزين 35% جيره مرغ هاي تخم گذار گردد. (4) بايد توجه داشت شلتوک توليدي در ايران منحصراً مصرف انساني دارد. در فرآيند به اصطلاح سفيد کردن برنج در کارخانجات برنج کوبي ابتدا با الک کردن، استفاده از آهن ربا و جرياني از باد مواد خارجي از شلتوک ها جدا مي شوند. در مرحله بعد ابتدا پوسته زير خارجي شلتوک که فل نام دارد از دانه سبوس دار جدا و برنج قهوه اي بدست مي آيد

ترکیبات :
سبوس برنج شامل 17 ـ 11% پروتئين، 18 ـ 13% چربي، 10% فيبر 65 ـ 45% كربوهيدارت است و اين تركيب غذائي منبع سرشاري از ويتامين B و نو كوفرول و همچنين مواد معدني مانند فسفر ، پتاسيم ، آهن ، كبالت و روي مي باشد. محتواي اسيدهاي آمينه و اسيدهاي چرب آن قابل مقايسه با همه غلات مي باشد نوع درجه یک آن دانه‏ هاي برنج دارد و به شکل آردي است، این نوع از سبوس براي دامها مفید است. اما نوع‏هاي دیگر که زبره زیادي دارند، براي خوراک دام مفید نیستند. از این ماده در مخلوط کنسانتره براي گاو شیري شش درصد و براي گاو پرواري نه درصد ميتوان در نظر گرفت.
جیره غذایی گاو با سبوس برنج
یکی از تغذیه وجیره غذایی های پرورش گاودر سالهای گذشته وحال در شمال کشور استفاده از سبوس برنج دوکوب هست که بعد از جدا کردن پوسته برنج از برنج بدست میاید این پوسته بعد جداشدن از برنج منبع ارزشمندی برای جیره غذایی انواع دام سنتی وصنعتی میتواند باشد البته هنوز خیلی از پرورش دهنده های دام وهمینطور پرورش دهنده های طیور از این منبع ارزشمند غذایی اطلاعی ندارند گرچه سالیان سال هست که این جیره غذایی در شمال کشور برای پرورش انواع دام استفاده میشود ولی دیگر مناطق کشور هیچگونه اطلاعی در این زمینه ندارن . بعد از جدا کردن پوسته از برنج حداقل چهارنوع سبوس برنج از شالی برنج بدست میاید که به نامهای
1.سبوس دوکوب (پوسته خورد شده برنج که برای استفاده در جیره غذایی دامداری ها و مصارف غیر غذایی نیز استفاده میشود که بدون خورده های برنج میباشد)
سبوس نرم(پوسته نرم شده برنج که برای استفاده در جیره غذایی انواع طیور مثل مرغ های خانگی وصنعتی ,بوقلمون,شترمرغ,ودیگر طیوراستفاده میگردد که دارای خورده های ریز برنج هست)
سبوس مخلوط(که ترکیبی از سبوس دوکوب ونرم میباشد که این هم برای خوراک انواع طیور میباشد)
پوسته کامل(این سبوس پوسته کامل سبوس است که برای مصارف صنعتی وبعنوان پوشال در دامداری ها و مرغداری ها هم استفاده میشود البته مصارف دیگر هم دارد)
برای استفاده از سبوس دوکوب در جیره غذایی دام باید آنر به تنهایی یا با انواع دیگر خوراک های دام مثل سبوس گندم به جیره غذایی اضافه کرد.از نظر قیمت نیز بسیار قیمت مناسبی نسبت به خوراک های دیگر دام دارا میباشد
عوامل ضد تغذيه اي سبوس برنج :
بهرحال عوامل ضد تغذيه اي موجود در سبوس برنج ، ارزش غذائي اين تركيب غذائي را كاهش مي دهد.فاكتورهائي مانند ليپاز ، اسيد فايتيك ، ممانعت كننده تريپسين، هماتوگلوتنين و مقادير بالاي فيبر از جمله عوامل ضد تغذيه اي سبوس برنج محسوب مي شوند. براي تبديل سبوس برنج به يك منبع غذائي ابتدا ضروري است كه مواد ضد تغذيه اي موجود در آن حذف يا غيرفعال شود. اخيراً روشهاي كاربردي و اقتصادي در اين زمينه پيشنهاد شده است
پوسته برنج يا فل
خارجي ترين و ضخيم ترين لايه اي است که مغز دانه برنج را در بر گرفته است. ارزش غذائي اين فرآورده پايين بوده و مجموع مواد غذايي قابل هضم آن 4/1 (11%) يولاف مي باشد. حجيم، سبک و فاقد ارزش ريالي است. اين پوسته بعد از آسياب و آرد شدن مي تواند تا 25% (به عنوان علوفه) در جيره دام هاي داشتي و کم توليد استفاده گردد
ترکیب و خواص فیزیکی
سبوس برنج دارای سلولوز ، لیگنین ، پنتوسان و اندکی پروتئین است که ویتامین ها به مقدار ناچیز آن را همراهی می کنند . ‏همچنین رطوبت و خاکستر - که بیشتر ترکیب آن را سیلیس تشکیل می دهد - از جمله اجزای دیگر این فراورده به شمار می رود ‏‏. درصد هر یک از اجزای یاد شده در سبوس ، به شرایط آب و هوا و نوع منطقه ی کشت برنج بستگی دارد‏‎ .‎
خوراک جانوران اهلی
در بسیاری از کشورها سبوس برنج به مصرف خوراک جانوران و پرندگان می رسد . از آنجا که گوارش این ماده دشوار است ، ‏آن را به مقدار کم به خوراک اصلی این جانداران می افزایند . به هر حال ، با استفاده از مواد قلیایی می توان مقدار لیگنین و ‏سیلین موجود در سبوس را کاهش داد تا گوارش آن برای جانداران آسان تر باشد ..